کتاب ارزیابی راهبردی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران نوشته‌ی حسین نوری نیا، جلد اول از مجموعه‌ی مطالعات راهبردی، به بازنگری اهداف برگزاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و نیز تعیین و تدوین راهبردهایی تازه می‌پردازد.
موضوع و هدف نشان می‌دهد بیش از آن‌که کشف و شناسایی مشکل یا معضلی مطرح باشد، چاره‌اندیشی و ارائه راه‌حل‌هایی برای اتخاذ تصمیم و انجام اقدام‌ها و کنش‌هایی خاص، ضروری به نظر می‌رسد. قاعدتا برای ارائه راهبردهای تازه باید موضوع و ابعاد آن، تعریف و مسائل و مشکلاتی که تغییر راهبردی را ضروری ساخته است، مشخص شود. اگر در وضعیت مورد بررسی، با چالشی مواجه نبودیم و امور به نحو مطلوب و یا متناسب با اهداف اولیه پیش می‌رفت، تغییر راهبرد ضرورت نداشت.
با این حال، معنای ضمنی و فرض پنهان موضوع و هدف بررسی، گویی از اتفاق نظر و اجماع بر روشن بودن مشکل و مسئله حکایت دارد. این واقعیت در سیر انجام این بررسی نیز پدیدار بود. مرور گزارش‌ها و بررسی‌ها و نیز گفتوگوها و مصاحبه‌ها همگی بر یک نکته تأکید داشتند: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران دچار سردرگمی در اهداف و جهت‌گیری‌هاست و ادامه این وضع به ماندن در اسارتی خودخواسته می‌ماند. فصل مشترک نظرها این بود که مشکل مشخص است، «نمایشگاه» از هدف خود دور و به «فروشگاه» بدل شده است، به جای آن‌که «باشگاه فکری» باشد، «بازار مکاره کتاب» شده است. بنابراین، نیازی به نظریه‌پردازی نیست، باید اقدام کرد و نمایشگاه را به مفهوم واقعی‌اش بازگرداند.
متن حاضر از سنخ مطالعات فرهنگی و با رویکرد سیاست‌گذاری است. در این زمینه دو رویکرد یا گفتمان قابل تشخیص است. رویکرد نخست که آن را می‌توان «گفتمان عمومی سیاست فرهنگی» نامید از گفت‌و‌گو بین سه گروه افراد شامل سیاست‌مدارها و مدیران، ذی‌نفعان و صاحبان حرفه‌ها و مشاغل و نیز گروه روشنفکران و کارشناسان شکل می‌گیرد. دومین گفتمان در زمینه سیاست فرهنگی «گفتمان پژوهشی سیاست فرهنگی» است. این گفتمان از بررسی منابع و متونی که محققان رشته‌های مختلف علوم انسانی و اجتماعی درباره موضوعات و سیاست‌های فرهنگی و در چارچوب رویکردهای نظری و علمی تولید کرده‌اند، برساخته می‌شود. ما در این بررسی، ترکیبی از این دو رویکرد را با تمرکز بیشتر بر گفتمان نخست به کار گرفته‌ایم و گزارش حاصل بررسی متون مرتبط و مصاحبه و گفت‌و‌گو با جمعی از افراد گروه‌های سه‌گانه فوق است.
در بخشی از کتاب ارزیابی راهبردی نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران می‌خوانیم:
گفتار دوم
سیاست فرهنگی و نمایشگاه کتاب مهم‌ترین عملکرد سیاست فرهنگی ایجاد اتفاق نظر و سازگاری فرهنگی برای دستیابی به نوعی نظم نمادین است. در ایران به دلایل متعددی از جمله: وجود خرده فرهنگ‌های دینی و قومی با سابقه کهن، مدرن شدن جامعه، تحولات تکنولوژیک، دگرگونی در سبک زندگی، بروز گسست‌های نسلی و شکل‌گیری خرده فرهنگ جوانی و نیز تقویت خرده فرهنگ‌های حرفه‌ای سیاست فرهنگی نتوانسته نظم نمادین مورد نظر خود را در زمینه رفتارها و سبک زندگی مردم و به طور کلی فرهنگ ایجاد کند. با این حال، جامعه ایران در مواجهه با سیاست فرهنگی رسمی به نوعی سازگاری عرفی در مقابل قانون رسیده است. به این معنا که پیش از آن‌که قانون مبنای عمل اجتماعی یا فرهنگی قرار گیرد، مردم در نظمی غیررسمی، نوعی سازگاری به وجود آورده‌اند.
اینکه چگونه سازگاری عرفی حداقلی را به حداکثر برسانیم، نیازمند توسعه دادن گفتوگوها درباره اهداف غایی سیاست فرهنگی رسمی است. برای این کار باید مجموعه نخبگان و روشنفکران و رسانه‌ها از میدان آزاد برای گفت‌و‌گو برخوردار باشند و نهادهای مستقل و مدتی در حوزه فرهنگ، زمینه وسیع‌تری برای فعالیت داشته باشند.
دو تجربه و خوانش اصلاح‌گرایانه و اصول‌گرایانه در نظام سیاسی ایران نشان دهنده این است که می‌توان در مورد اهداف غایی نیز به بازخوانی پرداخت و به این اندیشید که ما بیش از پرداختن به تغییر و اصلاح ابزارها و روش‌ها، شاید نیازمند بازخوانی اهداف نهایی باشیم. این بازخوانی لزوما به معنای آن نیست که اهداف غایی را کنار گذاشته و آن‌ها را نادرست بدانیم؛ زیرا در این صورت سیاست فرهنگی در چارچوب جمهوری اسلامی دیگر معنا نخواهد داشت.
کلمات کلیدی: مجموعه مطالعات راهبردی، مطالعات راهبردی جلد 1، مطالعات راهبردی جلد اول، ارزیابی نمایشگاه کتاب، مطالعات راهبردی چیست، ارزیابی راهبردی،
کتاب سبز بزرگترین مرجع رایگان دانلود کتاب الکترونیکی با بیش از ۱۰،۰۰۰ کتاب، کتاب صوتی و رمان است. با کتاب سبز در تمامی موضوعات مانند داستان و رمان، مجله، موفقیت و روانشناسی، تاریخی، کامپیوتر، علمی، دانشگاهی، کتاب صوتی و...کتاب برای دانلود قرار داده شده است. دانلود کتاب‌ها با فرمت PDF یا MP3 است. تمامی کتاب‌های موجود با در نظر گرفتن حقوق مولفان برای دانلود رایگان انتشار یافته‌اند. تمامی مولفان می‌توانند کتاب‌ها و مقالات با ارزش خود را برای انتشار رایگان به کتاب سبز ارسال کنند.
