دانلود رایگان PDF کتاب آموزش خط پهلوی

معرفی کتاب آموزش خط پهلوی

خط پهلوی نام یک دستهٔ کلی از دبیره‌هایی است که برای نوشتن زبان(های) فارسی میانه (شامل پهلوی اشکانی) به کار می‌رفته‌اند. تمام این خطها ریشه در خط آرامی دارند[۱]و مانند آرامی از راست به چپ نوشته می‌شده‌اند. دبیره‌های پهلوی را معمولاً به زیرشاخه‌های زیر تقسیم می‌کنند:

پهلوی اشکانی (کتیبه‌ای و گسسته‌است)

پهلوی ساسانی (یا پهلوی زرتشتی)

پهلوی گسسته (یا پهلوی کتیبه‌ای)

پهلوی پیوسته (یا پهلوی کتابی)

پهلوی زبوری یا مسیحی

این دبیره‌ها گرچه اصل و ریشه‌ای یکسان و شباهت‌هایی با هم دارند، تفاوتشان به حدی‌است که جداگانه از آنها یاد شود. خود واژهٔ پهلوی برگفته از پهلو است که خود صورتی از واژهٔ پرثوه (که صورت باستانی واژهٔ پارت است) می‌باشد. به طور کلی خط پهلوی خطی پر ابهام به شمار می‌رود و ابهام بعضی گونه‌های آن نظیر پهلوی کتابی بیشتر از آنِ بقیه‌است. در گونه‌های منفصل بیشترین جنبهٔ ابهام به علت دلالت یک نویسه بر چندین واج است؛ مثلاً در پهلوی ساسانی کتیبه‌ای نویسهٔ «r » می‌تواند دلالت بر صامت «ر» «و» یا مصوت «او» کند. در گونهٔ متصل علاوه بر این گونه ابهامات مشکل دیگری نیز پدیدار می‌گردد: اتصال چند حرف به یکدیگر باعث شباهت مجموعه حروف به حرفی دیگر می‌شود.

کلمات کلیدی: خط پهلوی، زبان فارسی باستان، پهلوی اشکانی، پهلوی زبوری، پهلوی ساسانی، پهلوی مسیحی، پهلوی پیوسته، پهلوی گسسته، خط زرتشتی، دبیره، فارسی ساسانی،